بررسی و خوانش نقشمایه های آثار بر جای مانده از هزاره سوم حوزههلیل رود با تکیه بر باورهای افسانه ای منطقه

از آن جا که زمان زیادی از کشف تمدن نویافته ی هلیل رود(جیرفت) نمی گذرد، پژوهش های بنیادین و همه جانبه ی زیادی در این باب صورت نگرفته است. مسأله ی تحقیق بر روی افسانه ها و باورهای اساطیری منطقه تازگی دارد. و به تبع آن، ریشه یابی نقش مایه های روی آثار یافت شده از این حوزه در باورها و آیین ها و افسانه های بومی، موضوعی است که تاکنون مورد پژوهش قرار نگرفته است. هدف از تحقیق در این زمینه، علاوه بر کشف ارتباط بین دو مقوله ی ثابت(تصاویر نقش شده روی آثار) و سیال(یادمان های زبانی و کلامی)، معرفی بیشتر این تمدن و آثار آن به دانشجویان هنر و همچنین استفاده از نقوش آن ها در جهت تصویر سازی داستان های رایج بومی است. به نظر می رسد باورهایی که موجد این تصاویر بوده از راه های گوناگون از جمله ادبیات محلی و آیین ها و باورها، به حیات خود ادامه داده است. و همچنین به نظر می رسد تصاویر مکشوفه از این ناحیه، هویت خود را از منظر جغرافیای زیستیِ بومی به دست آورده و این منظر تغییر چندانی نکرده است. گردآوری داده های این پژوهش از دو طریق؛ تحقیق میدانی در منطقه مورد پژوهش برای گردآوری و ثبت افسانه ها و رسومات کهن جاری، و همچنین مطالعات موزه ای و کتابخانه ای صورت گرفته است. آن چه که از این تحقیق حاصل آمده، به چند بخش موضوعی تقسیم می شود؛ نخست، از آن جا که کهن ترین متون ثبت شده ی موجود مربوط به آیین زرتشتی است، بررسی ریشه ی باورها و افسانه های شفاهی، بیشتر با استناد به این گونه متون صورت گرفته است. دوم اینکه تعداد آثار در دسترس از این تمدن محدود بوده و اثبات فرضیه ی انطباق دو مقوله ی مذکور، نیازمند وجود تمام تصاویر و نقوش می باشد که با توجه به کمیت حاضر، به نتایجی قابل توجه دست یافته-ایم. سپس به طور مسلّم، افسانه های کهن و عقاید اسطوره ای گذشته در مسیر تاریخ چند هزار ساله دچار تغییرات زیاد شده و اکنون در قالب رسوم و داستان هایی پراکنده و ادغام شده به دست ما رسیده اند. کلیدواژگان هلیل رود. جیرفت. نقشمایه. اسطوره. عامیانه. تصویرسازی. فهرست مطالب